Fecr-i Ati Edebiyatı (1909-1912)
Servet-i Fünun Dergisinin 1909 senesinde yayın
hayatına yeniden başlamasıyla oluşan ve 1912 senesinde 3 yıllık bir süre
sonunda dağılan, Servet-i Fünun devamı niteliğindeki kısa ömürlü edebiyat dönemine
Fecr-i Ati Edebiyatı (1909-1912) Dönemi denilmektedir.
Fecr-i Ati Edebiyatı (1909-1912) Dönemin
Özellikleri
1.
Bir bildiriyle iddialı biri biçimde edebiyat
anlayışlarını ve yapacaklarını açıkladılar.
2.
Servet-i Fünun anlayışını yeteri kadar başarılı
bulmadıkları için eleştirdiler.
3.
Edebiyat anlayışı olarak Servet-i Fünunculardan
ileriye gidememişlerdir.
4.
Sembolizmi başarı ile uygulamışlardır.
5.
Ahmet Haşim dışındaki tüm sanatçılar daha sonra
Milli Edebiyat akımına dahil olmuşlardır.
Fecr-i Ati Edebiyatı (1909-1912) Topluluğunun
Bildirisine İmza Koyan Edebiyatçılar
1.Ahmet Haşim (1884-1933) Sembolizm
Topluluğun kurucularından olan ve en başarılı
ismi olan Ahmet Haşim (1884-1933), eserlerinde çocukluk anıları gibi bireysel
konuları işlemiştir. Şiirlerinde doğa, aşk konularında yoğunlaşan Ahmet Haşim
(1884-1933), şiirde anlam kapalılığını savunmuştur. Şiirin sözden çok musikiye
yakın bir sanat olduğunu iddia eden Ahmet Haşim (1884-1933), sanatın bireysel
ve saygıdeğer olduğunu savunmuştur. Şiirin bir telkin aracı olduğunu söyleyen Ahmet
Haşim (1884-1933), özellikle tekrarlara
yer vermiştir. Şiirlerinde ağır ve süslü dil kullanan Ahmet Haşim (1884-1933),
şiirlerinde aruz veznini kullanmayı tercih etmiştir.
Karamsar bir havayı şiirlerine
yansıtan Ahmet Haşim (1884-1933), düz yazılarında daha açık ve sade bir dil
kullanmıştır. Şiirleri; göl saatleri, piyale. Denem fıkra; gureba-hane-i
laklakan, bize göre. Gezi yazısı; Frankfurt seyahatnamesi.
2. Ahmet Samim
Türk gazeteci ve yazar olan Ahmet Samim, Fecr-i
Ati Edebiyatı (1909-1912) Topluluğunda gazeteciliği kendine meslek edinen tek
kişidir. Seda-i Millet gazetesinin Yazı İşleri Müdürlüğü'nü yapan Ahmet Samim,
yönetimi eleştiren şiirleri ile bilinmektedir. Ahmet Samim Türkiye’de öldürülen
ikinci gazeteci olarak kayıtlara geçmiştir.
3. Aka Gündüz (Enis Avni)
Enis Avni Akagündüz siyasetçi, gazeteci ve türk
yazar olarak bilinmektedir. Eserlerinde romantik
bir hava sezilen Aka Gündüz (Enis Avni), İstanbul’da gazetecilik ve TBMM’de milletvekilliği
yapmıştır.
4. Ali Canip Yöntem
Siyasetçi, yazar, şair ve edebiyat tarihi araştırmacısı
olan Ali Canip Yöntem, öğretmenlik ve türk edebiyat tarihi hocalığı da
yapmıştır. Bunun yanı sıra müfettişlik, heyet başkanlığı gibi görevlerden
bulunan Ali Canip Yöntem, dilin sadeleşmesi ve millileşmesi için çabalamıştır.
5. Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Türk yazar ve diplomat alan Yakup Kadri
Karaosmanoğlu, türk toplumunun tanzimattan bu yana olan tüm değişiklikleri
yazan bir yazardır. Fecr-i Ati Edebiyatı (1909-1912) Topluluğunun
kurucularından olan Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Atatürk’ün en yakın
arkadaşlarından biri olarak bilinmektedir.
6. Mehmet Fuat Köprülü
Dış işleri bakanı, siyasetçi ve ordinaryüs
profesör tarihçi olan Mehmet Fuat Köprülü, ilk Türk topluluklarının tarih ve
edebiyatlarını incelemiştir. Türk Tarih Kurumu başkanlığı yapan Mehmet Fuat
Köprülü arkasında yararlı 1500 den fazla araştırma ve eser bırakmıştır.
7. Refik Halit Karay
II. Meşrutiyetten sonra gazetecilikle ilgilenen
Refik Halit Karay, yazıları yüzünden sürekli sürgün edilmiştir. Eserlerinde anadoluyu
tanıtan Refik Halit Karay, mizah türünde de eserler vermiştir.
8. Celal Sahir Erozan
Yayıncı, politikacı, yazar ve şair olan Celâl
Sahir Erozan, TDK’nın kurucuları arasında yer almanın yanı sıra dilin
sadeleşmesi için oldukça çaba sarf etmiştir.
9. Faik Ali Ozansoy
Eğitimci, şair ve türk bürokrat olan Faik Ali
Ozansoy, fecri ati döneminin en önemli şairlerinden biridir. Şiirleri türk
sanat musikisinde şarkı olarak icra edilen Faik Ali Ozansoy, kaymakamlık ve
bürokratlık yapmıştır.
10. Emin Bülent Serdaroğlu
Fecr-i Ati Topluluğu kurucuları arasında yer
alan Emin Bülent Serdaroğlu, şair olmanın yanı sıra türk futbolcusu olarak
bilinmektedir.
11. Hamdullah Suphi Tanrıöver
Cumhuriyet hatipi, milli hatip lakabı ile
bilinen Hamdullah Suphi Tanrıöver yazarlık, öğretmenlik gibi görevlerin yanı
sıra milletvekili gibi görevlerde yer almıştır. TBMM’de istiklal marşını ilk
okuyan kişi olan Hamdullah Suphi Tanrıöver, önce fecri ati daha sonra milli
edebiyat topluluğunda yer almıştır.
12. Fazıl Ahmet Aykaç
Öğretmenlik ve milletvekilliği görevlerinde
bulunan Fazıl Ahmet Aykaç, fecri ati topluluğu üyelerinden biridir. Mizahi yazıları
ve şiirleri ile bilinen Fazıl Ahmet Aykaç, çeşitli dergi ve gazetelerde
yazmıştır.
13. Müfit Ratip
Eski oyun yazarı ve çevirmen olan Müfit Ratip,
fecri ati kurucularından biridir. İlk tiyatro eleştirmenlerinden olan Müfit
Ratip, daha çok tiyatro eserleri ile ilgilenmiştir.
Hiç yorum yok: