Satirik Şiir Nedir?

Şiir okumayı çoğumuz severiz. Bu konuda biraz kendimizi geliştirmemiz adına bu makalede size şiir türlerinden bahsedip örnekler vermek istedim:  Bugün işleyeceğimiz konu satirik şiir.

Satirik Şiir

Belli bir kurumu, olayı, kişiyi, durumu alaylı bir şekilde veya iğneleyici sözlerle eleştiren şiirlere satirik şiir denilir.  Öğretici bir yanının olması nedeni ile didaktik şiirlere benzerler. Halk edebiyatında bu şiirlere taşlama, divan edebiyatında ise bu şiirlere hiciv (yerme) denilmektedir.

Satirik şiire iki örnek vererek satirik şiiri biraz pekiştirelim.

Abdurrahim Karakoç Der ki;

Yaşım yetmiş iki usandım gel-git;

Bini buldu burada yediğim zılgıt,

Eğer diyeceksen “bana ne, öl git”

Oğlumun bir oğlu oldu hâkim bey.

Abdurrahim Karakoç, bu şiirde hayattan usandığından, sürekli azarlar yediğinden bahsederken hâkimin adaletini eleştirel bir dille dizelere dökmektedir. Bu da onun satirik bir şiirden alıntı olduğu anlamına gelmektedir.

Ziya Paşa Der ki;

Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir.

Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir;

Nadanlar eder sohbet-i nadanla telezzüz

Divanelerin hemdemi divane gerektir.

Ziya Paşa’ya ait olan yukarıdaki dizelerde nush (öğüt, nasihat) ile yola gelmeyeni tekdir (azarlama, paylama) edilmesini, tekdir ile uslanmayanın hakkının kötek (dayak) olduğunu söylemektedir. Nadanların (bilgisiz, cahil insanların) nadanlar ile sohbetinin leziz olduğunu, divane (deli) lerin ise deliler ile anlaşacağını eleştirel bir şekilde anlatmaktadır.  Bu da onun satirik bir şiirden alıntı olduğu anlamına gelmektedir.

Yukarıda verilen Abdurrahim Karakoç ve Ziya Paşa’nın dizeleri satirik şiire verilecek güzel birer örnektir. Diğer şiir türlerini anlatacağım diğer makalelerimizde görüşmek üzere J