Kadeh Tokuşturmanın Anlamı Nedir? İçki İçerken Neden Şerefe Denir?

 

Bu makalede neden kadeh tokuşturulur, neden şerefe yapılır, kadeh tokuşturmanın anlamı nedir,  kadeh tokuşturmanın tarihçesi nedir gibi soruların yanıtlarını bulabileceksiniz.

Özel davetlerde, özel günlerde, güzel bir davet yâda yemek sonrası, sevdiğiniz insanlarla bir iki kadeh içki içmek istediğinizde zevkle yapılan bir harekettir kadeh tokuşturmak. Peki bu kadeh tokuşturma hareketinin anlamı nedir hiç düşündünüz mü?

Hakkında birkaç öne atılan iddia olsa da aslında kadeh tokuşturma hareketi, antik çağlardan günümüze taşınan bir harekettir. Aslında bir kültür devamı olan bu hareket, antik çağdan bu zamana gelmiştir. Antik çağ denilince akla ilk gelen ise üzümdür. Üzümün olduğu yerde şarabın olmaması ihtimali uzaktır. Şarap içilmesi eski zamandan beri tüm medeniyetlerde görülmüştür ve günümüzde hala devam etmektedir. Bazı dönemlerde bir ritüel olarakta yapılan şarap içmekle birlikte kadeh tokuşturmakta bir adet, gelenek haline dönüşmüştür. Eski medeniyetlere göz atıldığında ölümlerin çoğunluğunun şaraba zehir katılması halinde olduğu net bir şekilde görülmektedir. Bu suikastların öne geçilmesi ve kendine güvenilmesini arzu eden davet sahibi şarap içerken konukların bardaklarındaki şarapları kendi bardağına dökmesi için kadehini yukarıya kaldırırdı. Çoğu misafir davet sahibinin bardağına kendi bardağından bir miktar şarabı dökerken kadehler tokuşmuş olurdu. Davet sahibi de aynı şekilde bir miktar şarap kendi bardağına döküldükten sonra misafirinin bardağına bardağını tokuşturup çın sesini duyduktan sonra içkisini yudumlamaya başlardı. Günümüzde de hala devam eden bu geleneğin asıl anlamı “ben sana güveniyorum” anlamına gelmektedir.

Diğer bir iddia ise, şarap kültürüne göre içtiğimiz şarap tüm duyu organlarımıza hitap etmekte ve tüm duyu organlarımızı tatmin etmektedir. Şarabın rengi gözlerimizi tatmin ederken, tadı dilimizi tatmin etmektedir, kokusu burnumuzu tatmin ederken, kadehi tutmak dokunma hissetme duygumuzu tatmin etmektedir. Peki ya kulaklarımız? İşte o noktada kadeh tokuşturmak devreye giriyor. Kadehleri tokuşturduğumuzda çıkan çın sesi ise kulaklarımızla duyma duyusunu tatmin etmektedir. Netice olarak bu iddiaya göre kadehi tokuşturduğumuzda 5. Duyu organımızı da tatmin etmiş oluyoruz. Yani şarap içmek bir nevi bütün duygularınızı tatmin eden bir eylemdir.

Günümüzde ise şarap içerken kadeh tokuşturmak, afiyet olsun, seninle içmek keyif verici, mutluluğumu paylaş, seninle mutluluğumu paylaşıyorum, seninle aynı duyguları hissediyorum anlamlarına gelmektedir. Özetle kadeh tokuşturmak sana inanıyorum, sana güven duyuyorum, sadakat duyuyorum anlamlarına gelmektedir.

Peki, kadeh tokuştururken neden şerefe diyoruz?

Osmanlı Padişahlarından IV.Murat zamanında içki içmek idam sebebi idi. Bırakın içki içmeyi, insanlar tütün bile çekmekten çekinmekteydiler. Fakat yine de bazı insanlar gizli gizli içki içmeye devam ediyorlardı. Sarhoş oldukları anlaşılmaması gerekmekteydi. Çünkü sarhoş olduklarının öğrenilmesi onların idam edilmesine neden olabilirdi. Bu nedenle içki masalarında, içki içtikleri dostlarına içki içmeden önce “bu içki masasından içmeden önceki halimle kalkacağım” diye şerefleri üzerine yemin ederlerdi. Bu nedenle hala günümüzde içki içerken “şerefe” denilmektedir.