Tiyatro , Tiyatro’nun Özellikleri, Unsurları, Çeşitleri Nedir?

Tiyatro , Tiyatro’nun Özellikleri, Unsurları, Çeşitleri Nedir?

Tiyatro Nedir?

Yaşanmış veya yaşanması mümkün olan bir olayı  yazarın, sahnede canlandırılması amacıyla kurguladığı göstermeye dayalı edebi metinlerdir.

Tiyatronun Özellikleri Nelerdir?

·         Tiyatro, Göstermeye dayalı edebi metindir.

·         Tiyatro, sahne sanatıdır.

·         Tiyatroda dekorlar, köstüm, ışıklar son derecede önemlidir.

·         Tiyatroda duygular ve düşünceler izleyiciye yaşatmak hedeflenmektedir.

 

Tiyatronun Unsurları Nelerdir?

Seyirci

 

 

Seyirci, tiyatro, müzik,edebiyat yada herhangi bir sanatsal ortamda yapılan gösteride izleyici olarak bulunan insan grubuna denilmektedir.  Seyirciler, farklı  insan gruplardan oluşan heterojen bir kalabalıktan oluşmaktadır.

 

Oyuncu

Bir karakteri canlandıran, televizyon, sinema, tiyatro, televizyon, radyo gibi dramatik bir yapımda rol alan, mesleğini yapan sanatçılara oyuncu denilmektedir.

Olay

 Bir olgu olarak yer alan ve geçen şeylere denilmektedir. Öyküde kişilerin başından geçen durumlara olay denilmektedir.

Sahne

Tiyatro, müzik gibi sanatların sergilenebilmesi için ayrılmış olan alanlara yada bir tiyatro oyunu veya filmin bölümlerinden her birini ifaden kısımlara sahne denilmektedir.  

 

Tiyatro Çeşitleri

 

1.       Batı Tiyatrosu

 

Trajedi

Kökeni Eski Yunan edebiyatına dayan Trajedi, Klasisizm akımının tiyatrodaki türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Seyircilerin kötü duygularından arınmasını sağlayan trajedi, korku ve acıma duygularının coşturulmasını sağlar. Konusunu mitoloji ve tarihteki olaylardan alan trajedi, kişi olarak seçkin kişileri konu alır. Mükemmel bir dil kullanılan trajedide, üç birlik kuralı kullanılır. Üç birlik kuralı aynı olayın aynı zamanda aynı yerde geçmesine denilmektedir.

 

 

 

 

Komedi

Köken olarak Yunan edebiyatına dayanan Komedide olaylar komik unsurlara dayanmaktadır. Komedide de üç birlik kuralı esas alınmaktadır. Komedi de kahramanlar sıradan, günlük kahramanlardır. Dilde kargo argo kısmen de olsa kullanılmaktadır. Karakter komedyası, entrika komedyası, töre komedyası çeşitleri vardır.

 

Dram

Acıklı olaylarla, komik durumları güzel ve  ince olaylarla iç içe anlatan oyun türüne denilen dram, 18. yüzyıl ‘ın sonlarına doğru romantizm akımı ile birlikte çıkmıştır. Toplumun her kesiminden kahramanlar dramda yer alabilir. Acıklı, gülünç, çirkin, güzel her konu dramın konusu olabilir.

 

Melodram

18. yüzyılda yaygınlık kazanan melodram, düz konuşma ile birlikte arka planda müzikal kullanılan oyunlara melodram denilmektedir. Trajedinin yozlaşmış haline delinen melodramda pandomime ait öğeler içermektedir.  Fransız ihtilalinin ruhunu yansıtan melodramda beden kullanılmaktadır ve birey önplandadır.

 

Epik Tiyatro

Siyasal amaçlı olan epik tiyatro, seyirciyi de oyuna katmaktadır. Marksist özellikler gösteren epik tiyatroda amaç seyircilerin sorunları sorgulamasını sağlamaktır.

 

Absürt Tiyatro

Saçmalığın ön planda olduğu absürt tiyatro, ıı. Dünya savaşından sonra ortaya çıkmıştır. Nedensellik ve mantık olmayan absürt tiyatroda, umutsuzluğu, ölümleri, parçalanmışlığı, ölümü konu edinmektedir.

 

2.     Geleneksel Türk Tiyatrosu

 

Karagöz Oyunu

 

Taklit ve karşılıklı konuşmaya dayanan Karagöz ve Hacivat oyunu iki boyutlu tasvirlerle bir perdede oynatılmakta olan bir gölge oyunudur. Karagöz ve hacivat oynatıcısına hayalbaz denilmektedir. 

 

Orta Oyunu

 

Orta oyunu,  Kavuklu ve Pişekar ana karakterlerine sahip olan bir oyundur.  Açık alanda halkın ortasında oynanmakta olan Orta Oyunu müziğe ve dansa sahip Türk halk tiyatro oyunu olarak karşımıza çıkmaktadır.  Metinsiz ve doğaçlamaya dayalı bir oyun olan ortaoyunu Ustadan çırağa şeklinde öğrenilmektedir.

 

 

 

Meddah Oyunu

Meddah ya da diğer adı ile kıssahan, bir topluluğun önünde farklı hikâyeler anlatan, taklit sanatı gelişmiş kişiye denilmektedir. Bu kişinin oynadığı oyuna ise meddah oyunu denilmektedir.  Bir oyuncunun farklı kılıklara girerek bir oyunu canlandırmasına meddah oyunu denilmektedir.