Tanrı Kelimesini Kullanmak Günah mı?

Çocukluktan hatırlıyorum. Birçok şarkının içinde Tanrı kelimesi geçer, anneannem günah diye kapattırdı. Tanrı demek neden günahtı?  Allah demek daha mı doğruydu? Yoksa rab diye mi  nitelemeliydi yaratanı ya da yaradan mı desem hitap ederken?  O’na hitap ederken ne demek daha doğru olurdu…

Tabii ki bir din görevlisi, ilahiyatçı değilim. Sadece Türk dili ve edebiyatı mezunu olarak bu konudaki düşüncelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum. Çünkü bu ülkede Türk dili ve edebiyatı mezunu olmak sadece fikir sahibi olmaktan başka bir işe yaramıyor :) Test edildi, onaylandı …

Şimdi bu kelimelerin kökenlerini ve anlamlarını sizinle bir makalede buluşturmayı hedefliyorum. Umarım bir nebzede olsa düşüncelerim size de yardımcı olacaktır.

Öncelikle Allah kelimesine bakalım. Allah kelimesi İlah kelimesinden gelmektedir. İlah kelimesinin ef’al veznini almış bir kelimedir. Ef’al vezni kelime en anlamı katmaktadır. Yani Allah En ilah olan demek bir nevi Arapçada. Allah kelimesi kainatın yegane yaratıcısı için söylenmek için seçilmiş bir kelime. Peki ilah kelimesinin karşılığına baktığımızda (çoktanrıcılıkta) tanrı anlamına gelmektedir. Altını tekrar çiziyorum ilah çoktanrıcılıkta tanrı anlamına gelmektedir. En ilah ise o ilahların arasında en kutsal olanı. En üstün olanı anlamında. Mecazi anlamına bakarsakta bir alanda yaratıcılığıyla hayranlık uyandıran, çok beğenilen, çok sevilen, çok tutulan kimse olarak karşımıza çıkmaktadır. Benim bildiğim Arap milleti önceden helvadan yapıp yedikleri putları da allah diye nitelendiriyorlardı. Yine de derinlemesine araştırmakta fayda var. İlah kelimesinin antik Kenan tanrısı El'e söylendiği ve sonrasında hala bu güne geldiği söylenmektedir.

Şimdi de rabb kelimesine bakalım. Rabb kelimesi bazı kaynaklarda arapça bazı kaynaklarda da İbranice olarak gösterilmektedir. Arapça rbb kökünden gelen rabb, efendi, sahip, ulu tanrı anlamına gelmektedir. Aramice/Süryanice ise büyük olma, büyüme, artma anlamına gelmektedir. İbranice de rabi olan bu sözcük yüce efendi anlamlarına gelmektedir.bu kelimeden türemiş rabbi kelimesi ise din alimi anlamına gelmekte ve Yahudilikte bilinen ilk rabbi hz. Musa olarak kabul edilmektedir. Hristiyanlıkta ise hz. İsa rab isa olarak anılmaktadır. Arapçadan Türkçeye evrilen rabbi kelimesi ise Tanrı anlamında kullanılmaktadır.

Peki ya Tanrı demek günah olabilir mi ?

Tanrı sözcüğü Türkçedir. Tengri kelimesinden gelen Tanrı kelimesinin Arapçada karşılığı Allah’tır. Tengri kelimesi ise anlam olarak gök tanrısı, gökyüzü tanrısı anlamına gelmektedir. MÖ 4. yy'a ait Çince bir kitabede zikredilmiş en eski kelimelerden biridir. Türklere göre kutsal olan her şey yükseklerde, yukarıda, göke yakındır. Bu nedenle İnanılan tek tanrıda gökte gökyüzünün ardındadır mantığından türkler yaratıcısına gök tengri yani gök tanrı demişlerdir.

Sonuç itibari ile hangi hitabı seçmek istediğiniz size kalmış bir durum fakat, şahsen dillerin birbirinin üzerinde üstünlüğünü kabul etmeyen biri olarak Türkçe’nin korunması kapsamında da tanrı kelimesinin kullanılmasını oldukça destekliyorum. Biz Türkler tek tanrı inancına her zaman mensup olmuşuz. İslamı kabul etme nedeninin temeli de tek tanrıya inanmaktır. O nedenle kendi dilimizdeki anlamını kullanmakta sakınca görmüyorum sevgili ananeciğim. :) Tanrı sana uzun ömür versin…