Kişi Nedir? Kişilik Nedir? Kişilik Özellikleri Nedir?

Kişi, TDK sözlüğüne göre insan, kimse, hukuki anlama göre hakları bulunan  tüzel varlık birey anlamına gelmektedir. Peki kişilik nedir, Kişilik nasıl oluşur, kişilik özellikleri nelerdir bunları hep birlikte öğrenelim:

 

Kişilik, TDK’ya göre iki anlam olarak gösterilmektedir. Bir kişinin kendine göre ayrılığı, belirgin bir özelliği olması durumuna ve kişinin kendi özyapısına uyguna özgülüklerin tümüne denilmektedir. Diğer bir anlamı ise, kişiye yakışan, insana yakışan tutum ve davranışların tümüne kişilik denilmektedir. Yunanca persona kelimesinden türeyen, latince personality anlamı olan kişilik, eski yunan tiyatrosunda tiyatro oyuncularının taktıkları maskelere denilmiştir.

 

Psikolojik açıdan bakıldığında ise, yetenek ve özellikleriyle toplumsal yaşamda etkili olan insanın, benzersiz bir varlık olarak kendine özgü davranışlarının bütününe kişilik denilmektedir. Psikoloji ağırlıklı olarak kişileri ve kişiliği incelemektedir. Kişilik insanın davranışlarına egemen olan bir durumdur ve bu eğilimler çocuk yaşta belirlenmeye başlar. Belirlenen bu davranışlar, ömür boyu yerleşir, değiştirilmesi zorlaşır ve sabit kalır. Bu kişilik özelliklerinin toplamı kişinin karakterini oluşturmaktadır. Bazı belirli değişiklikler, yaşanan durumlar kişinin karakter ve kişiliğini değiştirebilir. Çok ağır travma silsileleri yaşanılması, işkence görmek, toplama kampında bulunmak, tecavüze uğramak gibi durumlar kişinin kişilik ve karakterini değiştirebilir. Kişilik özelliklerini belirlemek için yapılan bir çok kişilik testi ve envanterleri bulunmaktadır. Bu testlerle kişilik örüntüleri belirlenir ve belirgin bir profile ulaşılmaktadır. Kişiliği çevresel ve kalıtımsal faktörler etkilemektedir.

 

Kişilik spesifik bir kavramdır, kişiye özgüdür. Karakter ile kişilik bu yönden birbirinden ayrılır. Aynı karaktere sahip bir ton insan varken aynı kişilik özelliklerini taşıyan insanlar yoktur. Herkesin kişiliği birbirinden faklı, özgü ve biriciktir. Sadece belirli hatlar altında belirgin profiller belirlenir ve bu profillere benzerlik gösterilebilir. Sheldon ile Kretschmer’e Göre Kişilik Tipleri ve Özellikleri 3 tiptir. Bunlar piknik tipler, atletik tipler, astenik tiplerdir. Friedman ile Rosenman’a Göre Kişilik Tipleri ve Özellikleri A tipi ve B tipi olmak üzere iki tipe ayrılır. A tip kuralcıyken b tip tam zıttıdır. Myers-Briggs’e göre Kişilik Tipleri ve Özellikleri  E (Dışa dönük) ve I (İçe Dönük) kişilik özelliği,  S (Duyusal) ve N (Sezgisel) kişilik özelliği,  T (Düşünen) ve F (Hisseden-Duygusal) kişilik özelliği, J (Yargılayıcı) ve P (Kavrayıcı) kişilik özellikleridir.