Devrim Arabaları: Türklerde İlk Araba Üretimi Ne Zaman Oldu?

 

Bu makalede türklerde ilk araba üretimi, türklerde ilk araba ne zaman üretildi, türkiyede ilk araba üretimine öncü olanlar kimdi, başarılı olundu mu gibi sorularının yanıtını beraber arayacağız. Türklerde ilk araba üretimi dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in özel isteği ve direktifi ile olmuştur. Bu araç ordunun binek araç ihtiyacını karşılamak niyeti ile ilk seri ve ilk yerli üretim hedefi ile başlanan bir otomobil projesi hikâyesi olarak başlamıştır. Bulunduğu dönemin rakamları ile 1.400.000 tl’ye mal olan ve dört buçuk ay gibi kısa bir zaman diliminde bu proje tamamlanıp hayata geçirilmiştir.

Otomobil projesi hayata geçirildikten sonra ilk olarak dönem Cumhurbaşkanı olan Cemal Gürsel’i Cumhuriyet bayramına götürerek tanıtımı yapılması hedeflenmiştir. Fakat otomobilin benzinin hemen bitmesi ile bu durum yarıda kalmış otomobil sadece 100 metre civarında hareket edebilmiştir. Bu durumun neticesinde dönemin cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından mizahi olan bir tabir ortaya çıkmıştır. “Garp kafası ile araba yaptık, şark kafası ile benzin koymayı unuttuk”. İşin gerçeğine gelindiğinde ise, Ankara’ya Eskişehir’den hızlı trenlerle gelen devrim otomobillerine benzin konulması unutulmuştur. Benzin konulmama nedeni ise olası bir kazada otomobillerin en az hasarla kurtarılmasıydı. Hedeflenen benzinin Ankara yol üzerinde bulunan mobil istasyondan alınmasının hedeflenmesi yalnızca ihtiyaç kadarı ile mühendisler tarafınca araç içine konulması dönemin devrim arabalarını yapan türk mühendislerinin en ince detayları bile düşündüğünün aslında birer göstergesidir.

Bugün bile cevabı bilinmeyen bir soru ise, Eskişehir Ankara treninden devrim arabalarına, Cumhurbaşkanı araca binmeden önce yapılan hazırlıklarda neden benzin konulmadığıdır. Konvoyun vakit kaybetmemek için benzin istasyonuna uğramadığı, arabaların bu nedenle benzinsiz kaldığı düşünülmektedir.  Bej renkli devrim arabası ile Siyah renkli olan devrim arabası Eskişehir Ankara treni ile iki renk olmak üzere getirilmiştir. Siyah renkli devrim arabası makam aracı niteliğinde olup Cemal Gürsel bindirilmiş fakat 100 metre sonra benzin bitmiştir. Bu nedenle Cemal Gürsel benzin ihtiyacı karşılanan bej arabaya alınmış ve bütün parkur başarı ile tamamlanmıştır. Bu araçlara devrim denilmesinin nedeni de Türklerin makine mühendisliği bakımından oldukça başarılı bir biçimde devrim yapacağı inancıdır.

Eğer devrim arabaları beş araba ile kalmasaydı Türkiye’de dünyanın en büyük makine sanayii firmalarından birinin olabileceği düşünülen inançlardan biridir. Devrim arabalarının en önemli özelliği de Türklerin makine mühendisliği konusunda başarılı olabileceğini kanıtlamış olmasıdır. Ayrıca devrim arabalarının bir diğer özelliği ise hız ve yağ göstergelerinin Türkçe ikazlarla tasarlanmış olmasıdır. Bej renkli devrim arabasının bir örneği hala Eskişehirde çalışır vaziyette bulunmaktadır.