Roman, Romanın Özellikleri, Unsurları, Çeşitleri Nedir?

Bu makalede kurgu metinlerden olan roman nedir, romanın özellikleri, romanın unsurları ve romanın çeşitleri nelerdir göz atacağız:

 

Roman kurgu metinlerden biridir.

 

Roman Nedir?

Yazarın yaşanmış yada yaşanması mümkün olaylar zincirini bütün karmaşıklığı ve ayrıntılarıyla bir bütünsellik içinde yer ve zamana bağlayarak kurguladığı anlatmaya dayalı edebi metinlerdir.

 

Romanın Özellikleri Nelerdir?

*Romanlar olaylar zinciri üzerine kurulmaktadır.

*Romanlarda ayrıntılar önemlidir.

*Romanlarda zaman, yer ve kişiler çok yönlü olarak tanıtılmıştır.

 

Romanın Unsurları Nelerdir?

*Kahraman

*Olay

*Yer

*Anlatım

*Zaman

 

Romanın Çeşitleri Nelerdir?

 

1.Macera (Serüven) Romanı Nedir?

 

Macera romanları, risk alma, macera, heyecan ve fiziksel tehlike gibi öğeleri konu edinmekte olan kurgusal metinlere denilmektedir.  Diğer bir tanıma göre bir macera romanı kahramanın günlük hayat rutininin dışında meydana gelmekte olan, hareketli ve genellikle tehlikenin eşlik ettiği bir olay serisine denilmektedir.  Macera romanları hızlı hareket halindedir.  Olayların hızı karakterler kadar son derecede önemlidir.

Kim adlı kitap Rudyard Kipling’den , Hasan Mellah adlı kitap A. Mithat Efendi’den İki Sene Mektep Tatili adlı kitap Jules Verne’den, Robinson Crusoe adlı kitap Daniel Defoe’dan , Define Adası adlı kitap Stevenson’dan macera romanlarına birer örnektir.

2.Polisiye Roman Nedir?

 

Konusunu cinayetten, gizemden, katilden, suçtan, hırsızlıktan, kaçakçılık ve casusluktan alan genellikle başkahramanlarının polisler olduğu sürükleyici kurgu metinlere denilmektedir.

 

Sir Arthur Conan Doyle’den Sherlock Holmes Matematik Dehasının Hikâyesi, Peyami Safa’dan Selma ve Gölgesi, Tuğba Sarıünal’dan  Çarpışma, Wulf Dom’dan Oyunbaz, Alper Canıgüz’den Kan ve Gül, John Verdon’dan Fırtınada Yanacaksın, Ahmet Ümit’ten Kırlangıç Çığlığı, Agatha Christie’den On Küçük Zenci polisiye romanlara birer örnektir.

 

 

3.Tarihsel Roman Nedir?

 

Tarihi roman (tarihsel roman) tarihin farklı dönemlerindeki olaylar ile ilgili kurgusal metinlere denilmektedir. Konularını tarihin farklı dönemlerindeki olaylardan veya tarihte yaşamış gerçek kahramanlardan, onların etrafında dönen gerçek yada hayali kişilerin maceralarından veya hayatlarından alan kurgu roman türüne denilmektedir. Sosyal roman çeşitlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

 

Namık Kemal’den Cezmi , Tarık Buğradan Osmancık, Orhan Pamuk’tan Beyaz Kale,  Nedim Gürsel’den Boğazkesen, Turgut Özakman’dan Şu Çılgın Türkler tarihi romanlara örnektir.

 

 

4.Tezli Roman (Politik) Nedir?

Toplumsal veya siyasal herhangi bir sorunu konu almakta  ve bunu bir teze bağlayarak işleyen kurgusal metinlere tezli yada politik roman denilmektedir.  Bu tür romanlarda yazarlar, bir görüşü savunmaktadır.  Bu görüşün doğruluğunu  tezli roman yazarak kanıtlamaya çalışır.   Hüseyin Rahmi’den Ben Deli Miyim, Emine Zola’dan Meyhane adlı eser tezli romana örnek sayılabilmektedir.

 

5.Biyografik Roman Nedir?

Ünlü  ve tanınmış kişilerin yaşamlarını konu alan, bunları kurgusal tarzda işleyen edebî yazılara biyografik roman denilmektedir.  Bu türün alt türü de otobiyografik romandır. Otobiyografik romanda ise ünlü ve tanınmış kişilerin yaşamı onların ağzından yazılmışçasına anlatılır.

Biyografik roman türüne M. Emin Erişirgil'den Mehmet Akif -İslâmcı Bir Şairin romanı, Tahir Alangu'dan Ömer Seyfettin,  Oğuz Atay'dan Bir bilim Adamının romanı adlı kitaplar örnek verilebilir.

6.Sosyal Roman Nedir?

Kişi ve çevre unsurlarını ön plana çıkartılırak yazılan kurgusal metin türüne denilmektedir.  Bu roman türleri bir çağı yansıtabildikleri gibi bir bölgeyi töreleriyle anlatabilmektedir.  Tarihi romanlar ve töre romanları birer sosyal roman örnekleridir.

Halide Edip Adıvardan’ Sinekli Bakkal, Victor Hügo’dan Sefiller, Emile Zola’dan Meyhane, John Steinbeck’den Gazap Üzümleri, Orhan Kemal’den Bereketli topraklar sosyal romanlara birer örnektir.

7. Psikolojik Roman Nedir?

Ruh çözümlemelerine fazla yer verilen, karakterin iç bunalımlarına  ve hesaplaşmalarına yer verilen kurgusal metinlere psikolojik roman denilmektedir. Selim İleri’den Kırık Deniz Kabukları, Recaizade Mahmut Ekrem’den Araba Sevdası, Oğuz Atay’dan Tutunamayanlar, Can Yılmaz’dan Aşkın Tekil Hali , Mehmet Rauf’dan Eylül, Sabahattin Ali’den Kürk Mantolu Madonna gibi kitaplar psikolojik romanlara örnek olarak gösterilmektedir.

8. Belgesel roman nedir?

konusunu toplumdan ve toplumsal olaylardan alan, yaşanmakta olan olaylardan ya da tarihsel belgelerden alan kurgusal metinlere denilmektedir.

Victor Hugo’dan Notre Damın Kamburu, Namık Kemal'den Cezmi  belgesel romanlara verilebilecek en güzel örneklerden biridir.

9. Bilimkurgu Romanı Nedir?

Yakın veya uzak gelecekle ilgili durumları, bugün olası olmayan bilimsel ve teknolojik unsurlarını da kullanarak oluşturulan bazen de geçmişi kurgulayan kurgusal metinlere denilmektedir.

 Frank Herbert’den Dune, Ursula K. Le Guin’den Dünyaya Orman Denir, Michael Moorcock’den İşte İnsan, Isaac Asimov’dan Ben, Robot adlı eserler bu türe örnek gösterilebilmektedir.