Batı Etkisindeki Türk Edebiyatı (19.yüzyıl-…)
19.yüzyılın ilk yarısından itibaren siyasi ve toplumsal değişimlerin
edebiyatımıza yansıması ile başlayan ve Batılı edebiyat anlayışı ile yerli
edebiyat anlayışımızın sentezi olan yeni edebiyat dönemine batı etkisindeki
türk edebiyatı denilmektedir.
Tanzimat Edebiyatı Dönemi (1839-1896)
Servet-i Fünun Dönemi- Edebiyat- ı Cedide Dönemi (1896-1901)
Fecr-i Ati Dönemi (1909- 1912)
Milli Edebiyat Dönemi (1911-1923)
Milli Mücadele Dönemi Edebiyatı (1919 -1922)
Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı (1923- …)
Tanzimat Edebiyatı Dönemi (1839-1896)
Şiirde yeni biçim ve konular denenmeye başlayan bu dönemde Türk
edebiyatında batı tarz edebiyat ürünleri görülmeye başlamıştır. İlk defa
edebiyatımıza makale, tiyatro, öykü, roman gibi türler girmiştir. Dönemin
bağımsız yazarları, Ahmet Vefik Paşa, Muallim Naci, Ahmet Mithat iken önde
gelen sanatçıları Ziya Paşa, Şinasi,Samipaşazade Sezai, Namık Kemal, Recaizade
Mahmut Ekrem, Abdulhak Hamit olarak karşımıza çıkmaktadır.
Servet-i Fünun Dönemi- Edebiyat- ı Cedide Dönemi (1896-1901)
1896 senesinde çıkan Servet-i Fünun dergisinde yazan sanatçıların ortaya
koyduğu bir harekettir. Kişisel duyguların ön planda olduğu toplumsal olayların
daha az işlendiği bir dönem olmuştur. Dönemin bağımsız şairleri Ahmet Haşim ile
Hüseyin Rahmi iken Servet-i Fünun Dönemi- Edebiyat- ı Cedide Döneminin en
önemli temsilcileri ise, Mehmet Rauf, Tevfik Fikret, Halit Ziya ve Cenap
Şahabettin’dir.
Fecr-i Ati Dönemi (1909- 1912)
Meşrutiyet döneminde Edebiyatı Cedide edebiyatı anlayışından ayrı olarak
yenilikçi yazarların kurduğu topluluğa Fec-i Ati Dönemi denilmektedir. Süleyman
Nazif ve Ahmet Haşim Fec-i Ati Topluluğunun en önemli isimlerinden ikisidir.
Milli Edebiyat Dönemi (1911-1923)
Meşrutiyetin ilanı ile birlikte 1908 senesinde Türkçe yazmayı kendine
ilke edinen ve yabancı taklitliğini reddeden sanatçıların oluşturduğu edebiyat
topluluğuna Milli edebiyat dönemi denilmektedir. Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin,
Ali Canip, Mehmet Emin Yurdakul Milli Edebiyat Döneminin öncüleri iken, Yahya
Kemal ile Mehmet Akif Milli Edebiyat Döneminin bağımsız sanatçılarıdır.
Milli Mücadele Dönemi Edebiyatı (1919 -1922)
Yurt sevgisi, özgürlük, bağımsızlık gibi temaların Kurtuluş savaşının
etkisi ve coşkusu ile eserlerde işlendiği döneme Milli Mücadele Dönemi
Edebiyatı denilmektedir. Milli Mücadele Döneminde öne çıkan yazarlar Yakup
Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Halide Nusret Zorlutuna ‘dır.
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (1923 -…)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Dönemi, Cumhuriyetin ilân edilmesinden
itibaren, yurtta yaşanan gerçek sorunları gerçekçi bir şekilde dile getiren
sanatçıların oluşturduğu bir edebiyattır. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı
döneminde çok fazla sayıda sanatçı
yetişmiş olup bu dönem edebiyatın hemen hemen her türünde olgun ve kaliteli
yapıtlar yazılmıştır.
Orhan Kemal, Kemal Tahir, Orhan Veli Kanık, Yaşar Kemal, Necip Fazıl
Kısakürek, Ahmet Hamdi Tanpınar, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Attilâ İlhan, Cahit
Sıtkı Tarancı, Necati Cumalı, Sait Faik Abasıyanık, Reşat Nuri Güntekin, Behçet
Necatigil, Cemal Süreya Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı dönem sanatçılarından
yalnızca bazılarıdır.
Hiç yorum yok: