Kargış Nedir? Alkış Nedir? Kargış ve Alkış Örnekleri Nelerdir?

Bazen büyükannelerimizden, ninelerimizden, dedelerimizden başkalarını hayırla andıklarını ya da kötü sövgülerle bahsettiklerini duyarız. Bu anış ve sövgüler bize ne kadar ilginç gelirse gelsin yüzyıllar boyunca süre gelen bir kültürün günümüze bıraktıkları birer miras olarak bizlere kalmışlardır. Hala bu kargış ve alkışlar sadece günümüzde bir edebiyat dersi konusu olarak kalmamış olup köylerimizde, hala bu kültürü devam ettirmekte olan şehirlerimiz ve bu kargış ve alkışları günümüze taşıyan bir eski insanlarımız hala mevcut. Bu makalede kargış ve alkış ne demektir, örnekleri nelerdir hep birlikte bilgi edinmeye çalışacağız.

Kargış ve Alkışın ilk örneklerini Divani Lügatit Türk’te görmekteyiz.

Kargış nedir?

Kargış eski zamanlardan günümüze gelen karşıdaki kişiye yapılan beddua, tanrıdan kötülüğünü isteme, onun hakkında olumsuz şeyler ve kötü dileklerde bulunma, tanrı tarafından en kısa zamanda cezasının verilmesini isteme olarak karşımıza gelmektedir.

Kargış Örnekleri,

Lokması sert olsun, yiyemesin

Haram yesin karnı doymak bilmesin

Ciğerinden yanasıca, teneşire gelesice, adı batasıca

Ocağı yansın ama dumanı tütmesin

Allah benim yandığım gibi seni de yandırsın

Kabrinde tek ot bitmesin

Ağzı dili kurusun da bi damla su vereni olmasın

Anası babası baş ucunda meleyisice

Ayağı çolak başı kabak olasıca

Azrailin eline tez elden düşesice

Bağrına taş basasıca, elden etekten düşesice

Bahtına kara çalsınlar, başına bitler düşe

Baş derinden davul etsinler emi

Canı çıkasıca,

Ekmeğin aşın olsun emme yiyecek halin olmasın

Elin ekmek belinde kuşak olmasın

Evlatlarından çekesice, ettiğini bulasıca

Gidişini göreyim de gelişin nasip olmasın

Huyu suyu batasıca, birden bire nefesi kesilesice…

Alkış Nedir?

Alkış hayır dua etmek, iyi dileklerde bulunmak anlamına gelmektedir. Bu dualarla kişiler karşısındaki insanın iyiliğini, güzelliğini, ihsanını, esenliğini dileyerek onların hoşnut olmasını temenni ederler.

Alkış Örnekleri:

Rabbim acı yüzü göstermesin

Tanrı aç açıkta bırakmasın

Oy kuzum, kuzunu göreyim

Afiyet bal şeker olsun,

Ölenlerin canına varsın, ölenlerinin canına değsin

Rahmetli babanın önüne varsın

Bahtın açık yolun esenlik olsun

Allah dermansız dert vermesin

Allah bugününü aratmasın

Bereketini Allah versin

Allah beytullaha kavuştursun

Gelin olduğunu göreyim,

Dar zaman görme, rabbim bolluk versin

Cennette Aliye Fatımaya komşu olasın

Hz. Muhammedin komşusu olasın

Hızır yardımcın yoldaşın olsun

İki dünyada da esenlikte olasın

Berhudar olasın

Ocağında kül bahçende gül olsun

Hz. Muhammedin şefaat ettiklerinden olasın

Bolca üreyesin türeyesin